Văn kiện có tên chính thức là Đạo luật ủy nhiệm quốc phòng (NDAA), trước đó đã được hai viện Quốc hội Mỹ thông qua với tỷ lệ ủng hộ cao. Tổng thống Biden nhấn mạnh, NDAA đem lại những lợi ích quan trọng và tăng khả năng tiếp cận công bằng cho quân nhân và các cơ quan quan trọng nhằm hỗ trợ phòng thủ quốc gia.

Tổng thống Mỹ Joe Biden dự kiến sẽ công bố ngân sách quốc phòng năm 2025 của nước này vào ngày 11/3 tới.

Bloomberg đưa tin mức chi tiêu quốc phòng được đề xuất của Mỹ là khoảng 849,8 tỷ USD cho năm tài khoá 2025. Trong đó, Bộ Quốc phòng Mỹ dự kiến sẽ cắt giảm các đơn đặt hàng đối với máy bay chiến đấu F-35 thế hệ thứ năm và tàu ngầm lớp Virginia.

Hãng tin Mỹ trích dẫn các nguồn tin nói rằng việc cắt giảm phản ánh quyết định của Washington nhằm giảm ngân sách cho mua sắm, nghiên cứu và phát triển (R&D) so với dự kiến ​​trước đó, vì chính quyền Tổng thống Joe Biden đang tìm cách tăng chi tiêu quốc phòng thêm 1% trong năm tài chính 2025.

Theo các nguồn thạo tin, Washington sẽ yêu cầu Quốc hội Mỹ phê duyệt 167,5 tỷ USD để mua sắm hệ thống vũ khí và 143,2 tỷ USD cho lĩnh vưc R&D, phù hợp với đề xuất ngân sách quốc phòng năm 2025.

Động thái này diễn ra khi Quốc hội Mỹ vẫn chưa phê duyệt biện pháp chi tiêu cho năm tài chính 2024 và bật đèn xanh cho dự luật bổ sung về an ninh quốc gia.

Trước đó, Lầu Năm Góc đã đề xuất mua 83 chiếc F-35 mới, nhưng con số này hiện sẽ giảm xuống chỉ còn 70 chiếc, tiết kiệm được 1,6 tỷ USD. Tương tự, đề xuất của Hải quân Mỹ về các tàu ngầm lớp Virginia cũng sẽ giảm từ 2 chiếc xuống 1 chiếc, giúp tiết kiệm được hơn 2 tỷ USD chi tiêu quốc phòng.

Hồi cuối năm 2023, Tổng thống Mỹ Joe Biden ký ban hành Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng (NDAA) năm 2024, cho phép chi tiêu quân sự ở mức kỷ lục 886 tỷ USD, đi kèm theo đó là các chính sách như viện trợ cho Ukraine.

Đạo luật trên liên quan đến việc tăng lương cho quân nhân, mua tàu chiến và máy bay, cho đến các chính sách như hỗ trợ cho các đối tác nước ngoài. Đạo luật dài gần 3.100 trang này kêu gọi tăng lương 5,2% cho quân nhân và tăng tổng ngân sách quốc phòng thêm khoảng 3%, lên 886 tỷ USD.

Với việc thông qua NDAA mới, chính quyền của Tổng thống Biden được cho là sẽ đầu tư tăng cường năng lực quân sự nhằm cạnh tranh với Trung Quốc và Nga, đồng thời tăng cường khả năng phòng thủ và răn đe tại Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương với các đồng minh như Anh và Australia.

Tổng thống Nga Vladimir Putin đã phê duyệt kế hoạch ngân sách quốc phòng năm 2025 ở mức kỷ lục, với khoảng 126 tỷ USD (13,5 nghìn tỷ rúp), chiếm 32,5% tổng chi tiêu chính phủ. Đây là con số cao hơn 28 tỷ USD so với kỷ lục trước đó, được thiết lập trong năm 2024.

Động thái này diễn ra trong bối cảnh cuộc xung đột tại Ukraine ngày càng căng thẳng và kéo dài, khiến cả hai bên đều chịu tổn thất nặng nề về nguồn lực. Theo sắc lệnh được ký ngày 1/12, khoảng 41% chi tiêu hàng năm của Nga sẽ được dành cho an ninh và quốc phòng.

Tổng thống Nga Vladimir Putin tham dự cuộc họp với các nhà khoa học trẻ tại Moscow, Nga, ngày 2/12/2024. (Ảnh: AP)

Cuộc chiến tại Ukraine, được xem là cuộc xung đột lớn nhất tại châu Âu kể từ Thế chiến II, đang tạo ra những thách thức lớn cho cả Moscow và Kiev. Nga hiện tập trung vào các khu vực then chốt dọc tiền tuyến, đồng thời tiến hành phản công tại một số điểm như Kursk. Trong khi đó, Ukraine dù nhận được hàng chục tỷ USD viện trợ từ phương Tây, vẫn gặp khó khăn do hạn chế về vật lực và nhân lực.

Mặc dù Nga sở hữu lợi thế về vũ khí, đạn dược và nhân lực, nhưng áp lực kinh tế và xã hội đang gia tăng. Lạm phát cao và thiếu hụt lao động khiến Ngân hàng Trung ương Nga phải tăng lãi suất lên mức 21% vào tháng 10 – mức cao nhất trong nhiều thập kỷ.

Tuy nhiên, trong bối cảnh xung đột tiếp tục leo thang, ngân sách quốc phòng kỷ lục của Nga không chỉ là dấu hiệu của áp lực chiến sự mà còn cho thấy những thách thức kinh tế và xã hội dài hạn mà nước này sẽ phải đối mặt.

* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!